DeFi Haftalık Bülten #59 ($ETH Neden Düşüyor ve stETH ile Bağlantısı Nedir?)
DeFi Haftalık Bülten #59 ($ETH Neden Düşüyor ve stETH ile Bağlantısı Nedir?)
stETH'ın 0.9 altına düşmesinin markete etkileri ve bu harekette kurumsal pozisyonlarının yeri
DeFi ekosistemi hakkında güncel bilgileri sunmaya çalıştığım haftalık derleme yazısına hoş geldiniz. Keyifli ve bilgilendirici bir yazı olması dileğiyle!
DeFi Library haftalık bülteni, her hafta 5000’den fazla kişi tarafından okunuyor. Onlardan birisi olmak için:
Proje incelemelerinin yer aldığı Youtube kanalına abone olabilir, detaylı rehber videolardan faydalanabilirsiniz:
🙏 Destekçiler 🙏
dYdX İnceleme Serisinin 2. Videosu yayında!
$dYdX ödülleri sayesinde, başka bir borsada açtığınız pozisyonun tersini, dYdX üzerinde açtığınızda bakiyenizi koruyarak ekstradan $dYdX kazanabilirsiniz!
Nasıl yapabileceğinizi anlattım:
stETH Nedir ve Neden Düşüyor?
Geçtiğimiz iki haftada Ether’in düşen piyasadan daha negatif ayrışması ve stETH/ETH çifti arasındaki fiyat dengesinin bozulması birçok tartışmayı gündeme getirdi. Luna/UST krizi sonrası, benzer bir durumun burda yaşanması ihtimali konuşulmaya başlandı. Yazıya başlamadan önce şunu belirtelim:
Bu durum ile Luna/UST durumunun bir alakası yok.
Peg bozulması gibi bir durum söz konusu değil.
stETH’in DeFi projelerinde kullanımı sebebiyle, bu oranın bozulmasının negatif etkileri olabilir.
stETH (Kilitli Ether)’i açıklamadan önce Lido Finance’den bahsetmek gerekiyor. Bildiğiniz üzere yaklaşık 1.5 yıl kadar bir süredir ETH 2.0 yani Beacon Chain ayrı bir zincir olarak POS ile çalışıyor. Zincirde doğrulayı olmak ve POS ödülüne (şu anda %4 civarı) ortak olmak isteyenler 32 ETH stake ederek, doğrulayıcı olabiliyorlar.
Peki 32 ETH yoksa doğrulayıcı olamıyor muyuz?
İşte bu noktada Lido Finance devreye giriyor. Lido aracılığı ile istenilen miktarda ETH, Lido üzerinde kilitlenerek POS ödülüne ortak olma ihtimali bulunuyor. Temelde Lido, doğrulayıcı altyapısı sunan bir aracı protokol olarak nitelendirilebilir. Lido üzerinde kilitlediğiniz ETH’i temsilen, karşılığında stETH (staked : kilitli) isimli bir token alıyorsunuz. Bu token, beacon chaindeki ETH payınızı temsil ediyor ve ancak Merge gerçekleştikten 6 ay sonra geri ETH’lerinizi almanıza imkan sağlayacak.
En temel seviyede 1 stETH = 1 ETH olarak temsil ediliyor. Ancak, kilitlenen ETH’in merge sonrasında kadar geri alınamayacak olması, akıllı kontrat riskleri vb sebeplerle bu denge market şartlarına göre %1-2 bandında değişen bir değere sahipti.
Lido’nun doğrulayıcı taraftaki rolünün neden bu kadar önemli olduğuna sayılarla bakalım:
Beacon Chain üzerinde kilitli toplam ETH sayısı 13.5 Milyon ( ETH arzının ~%10’u) ve doğrulayıcı sayısı 400binin üzerinde.
Kilitlenen ETH karşılığında %4 civarı bir POS ödülü alınabiliyor.
Lido aracılığı ile kilitlenen ETH sayısı 4.1 Milyon civarında ve bu toplam kilitlenen miktarın % 30’una, toplam ETH arzının da ~%5’ine tekabül ediyor.
Lido benzeri likit kilitleme hizmeti sunan başka projeler de var. Ancak Lido burada ciddi bir tekelleşme yolunda.
Bütün bu sayılar bize gösteriyor ki Lido ve stETH, Ethereum 2.0 (yeni adıyla Merge) yolunda çok önemli bir aktör.
Lido aracılığı ile ETH kilitleyerek doğrulayıcı ödüllerine ortak olanların stETH tokenı aldığından bahsetmiştik. Bu tokenın kullanım alanlarından bahsedecek olursak:
Merge sonrası (kabaca 6 ay sonra), kilitlenen ETH’ler tekrar talep edilebilir olacak. Bu durumda her bir stETH karşılığında 1 ETH geri alınabilecek. Dolayısıyla bugün markette yaşanan değer kaybının gerçekten bir “peg” kaybı olmadığını söyleyebiliriz. Ancak işin için de zaman masrafı ve bu süreçte gerçekleşebilecek bir takım riskler söz konusudur.
Curve üzerindeki stETH/ETH havuzuna likidite sağlanarak CRV + LDO + POS Getirisi kazanma imkanı bulunuyor. Şu anda bu havuzda 1 Milyar USD civarında bir likidite bulunuyor (bu rakam haftalar öncesinde çok daha yüksekti) ve stETH/ETH dengesinin en önemli kaynağı da yine bu havuzdur.
Aave (bir eşler arası borçlanma platformu) aracılığı stETH borç verilebiliyor daha da önemlisi teminat olarak kullanılarak ETH üzerine kaldıraçlı bir uzun pozisyon inşa edilebiliyor. Ki bu pozisyonlar stETH/ETH dengesinin bozulması durumunda ikincil etkileri ile marketi etkileyecek olup hem kurumsal hem de bireysellerin stETH üzerine inşa edilen kaldıraçlı pozisyonların likidasyonuna sebep olabilecek durumdalar.
Gelinen noktada stETH üzerine inşa edilen pozisyonlar, stETH/ETH market fiyatlamasının 0.9’un altına düşmesi ile tehlikeye girecek olup zincirleme likidasyona sebep olabilecek seviyedeler. Özellikle 0.8 ETH altında, yüksek hacimli likidasyon hareketleri görebilmemiz mümkün duruyor.
Peki stETH/ETH neden düşüyor?
Yukarıda tekrar tekrar belirttiğim üzere bu bir “peg” bozulması değil. Yani stETH, “merge sonrası” talep edilmek koşulu ile her zaman 1 ETH’e eşittir.
Ancak stETH’ın markette kullanımı (kaldıraçlı pozisyonlar, likidite gereksinimi) sebebiyle stETH/ETH oranı serbest piyasa şartları gereği talebe göre farklı fiyatlamalara maruz kalabiliyor.
stETH’in düşüşü, ellerindeki stETH’i ETH karşılığında satan kurumsal oyuncuların yarattığı bir etkinin sonucu olarak yorumlanabilir. Bu noktada getirilebilecek olan yorumlar spekülatif olsa da zincir üstü hareketlere baktığımızda konunun Alameda, Celsius, Amber ve 3AC ile ilintili olabileceğini açıkça görebiliyoruz.
Bunun olası sebepleri arasında Celsius’un Luna kayıpları sonrasında yaşadığı likidite problemi ve stETH üzerinde önemli miktarda pozisyonu bulunması konuşulan konular arasında yer alıyor. Alameda’nın ise bu pozisyonları likidite etmeye zorlayarak getiri elde etmek amacıyla hareket ettiği de spekülasyonlar arasında yer alıyor.
Bu spekülasyonun kaynağı olarak Alameda cüzdanlarından satılan stETH tokenlarını görebiliyoruz.
Nansen’in verilerine göre de stETH sahibi “Smart Money” yani kurumsal cüzdanlar da çok ciddi bir düşüş söz konusu.
Gelinen noktada stETH/ETH havuzu 0.95 seviyesine işlem görüyor. Bu fiyat dengesinin aşağı yönlü hareketine devam edip etmeyeceği, bahsedilen ikincil risklerin gerçekleşme durumunu tetikleyecek mi hep birlikte göreceğiz.
Son yorum olarak:
Bu durum UST/LUNA ilişkisine benzer bir ölüm sarmalına yol açmaz.
stETH/ETH, merge sonrasında talep edilmek şartıyla her zaman 1:1 oranındadır.
Serbest piyasa talebe göre stETH/ETH fiyatını farklı bir dengede götürebilir. Buradaki market riskleri, bekleme süresi ve akıllı kontrat riskleri etkili faktörler olarak sayılabilir.
Piyasadaki bu duruma yol açan kurumsal pozisyonlar üzerinden elde edilebilecek karlara oynayan başka kurumsal firmaların pozisyonlarıdır.
stETH etrafında şekillenen bu gelişmeler markette panik etkisi yaratarak ETH fiyatını da etkilemektedir.
Twitter Köşesi
Hop Token ve Airdrop süreci ile ilgili Lytera tarafından hazırlanmış bir flood:
1/12 @HopProtocol geçtiğimiz günlerde airdrop yaptığını açıklamıştı ve dün itibariyle talep etme de başladı. Kontrol etmek için: app.hop.exchange/#/claim Hop Protocol’ü ve airdrop stratejisini daha yakından tanımak için @lyteraio'dan @dorukismen-@caner_eth inceledi. #Flood🧵
2022 Yılı içerisindeki Blok Zinciri odaklı etkinliklerin listesi:
Ropsten Merge süreci ile ilgili bir flood:
Mutlu ve keyifli bir hafta dileğiyle!